Zeka Oyunları
Çocukların gelişiminde oyunların önemli bir yeri var. Bir yandan onlar için eğlenceli olurken bir yandan da çeşitli becerilerini geliştirmekte destekleyici olurlar. Çocuklar eğlenmek için çeşitli zorlukları aşmayı denese de, aslında oyunlar bir yandan da eğitim ve geliştirme yöntemidir. Tabii ki bu aşamada hangi oyunun hangi beceriyi geliştirdiği gayet önemlidir. Temelde ince ve kalın kas grupları farklı oyunlar üzerinden geliştirilir. Özellikle daha düşük yaş gruplarında bu iki kas grubunun birbirinden ayrılması çoğu zaman tercih edilir. Yaş ilerledikçe de daha komplike ve farklı aşamaları bir arada sunan oyunlar bulunabilir. Tabii ki kas gruplarının yanında çocuk zeka geliştirici oyunlar da bulunuyor. Zeka oyunları ile gelişim, aslında küçük çocuklardan başlayıp uzun yıllar boyunca devam edebilir. Hatta Alzheimer hastalarına zeka oyunları ile destek olmak bile tercih edilen yöntemler arasındadır. Çocuk zeka oyunları arasında tercih yapmadan önce kaç yaş için uygun olduğuna bakmakta fayda var. Dilerseniz birinci sınıf zeka oyunları gibi okul kademesine dayalı bir araştırma da yapabilirsiniz. Karşınıza çıkacak oyunlar bazen farklı kategorilerden gelmiş olabilir. Mesela kutu zeka oyunları arasında da 1. sınıf için uygun olan birçok oyun vardır. Bazı durumlarda ise yaş gereksinimi daha yüksek olan bir oyunu daha basit bir biçimde oynamak da mümkün.
İlkokul Zeka Oyunları
Özellikle ilkokul çocukları için zeka oyunları sıklıkla tercih ediliyor. Bu oyunlar ise temelde ilkokul çocuklarının seviyesine göre ayarlanmış oyunlardır. Fakat ilkokul zeka oyunları arasında, oyunların daha zorlayıcı veya basit versiyonunu da bulabilirsiniz. Mesela sudokunun 1. ve 2. sınıf zeka oyunları seviyesine indirilmiş halini bulabilirsiniz. Çeşitli dedektif ve bloklarla inşa etme oyunları da genellikle 1. ve 2. sınıf zeka oyunları arasında sıklıkla karşınıza çıkar. Bu tarz oyunlar, özellikle ilkokul çocuklarının zekalarını geliştirmekte faydalı olabilir. Hafızaya dayalı çeşitli eşleşme oyunları da bulunabiliyor. Oyunları tanımak istiyorsanız hangi beceriyi geliştirdiğini ve nasıl oynandığını kısaca inceleyebilirsiniz. Çocuğunuzun ihtiyaçlarına veya geliştirmek istediğiniz yöne göre farklı oyunlar seçebilirsiniz. Tabii ki çeşitlilik çocuğun gelişimi açısından önemlidir; çok yönlü bir gelişim de ileride çocuğun farklı alanlara yönelmesini destekleyebilir.
- Tangram 7 farklı geometrik şekilden oluşur. Bu şekiller üçgen ve kare gibi şekillerdir. Oyuncular bu parçaları kullanarak verilen şekli oluşturur. Bir nevi bloklarla oynanan diğer oyunlara da benzer. İsterseniz blok zeka oyunları arasında Tangram’I alternatif olarak tercih edebilirsiniz. Farklı şekillerdeki parçaları birleştirerek bir şekil oluşturma konseptine dayalıdır. Tangram oyunu ile görsel algı, problem çözme ve mekansal zeka becerileri geliştirilebilir. 5 ve 7 yaş akıl zeka oyunları olarak tercih edilebilir. Seviyeyi artırmak istiyorsanız başka blok oyunları veya basit bir yapboz tercih edilebilir.
- Q-Bitz oyununun konsepti ise bir karttaki deseni kopyalamak için küplerin kullanılmasıdır. Bu oyunda ise kart üzerindeki deseni hızlıca kopyalamak amaçtır. Bunun için de oyuncular küpleri uygun şekilde dizmeye çalışır. Karttaki deseni en hızlı şekilde kopyalayan oyuncu kazanır. 6 ve 8 yaş grubu için tercih edilebildiğinden dolayı okul zeka oyunları olarak satın alınabilir. Dikkat becerisinin yanında görsel hafıza ve motor becerileri de geliştirilebilir. Bu konsepte alternatif bir konsept arıyorsanız da ortak özelliklere sahip olan 3 kartı bulma gibi konsepte sahip oyunları göz önünde bulundurabilirsiniz. Kutu zeka oyunları arasında bu tarz oyunlar gayet yaygındır.
- Sudoku oyunu hem çocuklar hem erişkinler arasında gayet yaygındır. Basitleştirilmiş bir biçimde çocuklar için de tercih edebilirsiniz. Bu tarz oyunlar, hangi yaş için basitleştirildiğine göre farklı çocuklar için uygun olabilir. Haliyle 2. ve 1. sınıf zeka oyunları arasında karşınıza çıkabilir. Temelde mantık yürütme ve dikkat becerisinin yanında problem çözme kabiliyetini de artırır. Konsept olarak 3x3 veya 4x4 ızgaralardaki eksik sayıları tamamlamak gerekir. Her satır, sütun ve küçük karede aynı sayı yalnızca bir kez bulunmalıdır. Bu oyuna bir alternatif arıyorsanız da Kakuro oyunu ilginizi çekebilir. Bu oyunda da sayıları yerleştirerek mantıklı bir düzen oluşturmaya çalışırsınız. Bu tarz oyunları çocuklarla birlikte oynayıp çeşitli bakış açıları kazandırabilirsiniz. Çocuk zeka oyunları arasında Sudoku da gelişime katkı sağlayabilir.
- Kutu zeka oyunları arasında özellikle eşleme oyunları gayet yaygındır. Bu oyunların konsepti ise kartları eşleştirerek verilen görevleri tamamlamak üzerine kuruludur. Genellikle hafıza ve dikkat becerilerini geliştirirler. 5 ve 7 yaş için ideal birçok eşleme kutu zeka oyunu bulabilirsiniz. Genellikle yüzleri kapalı kartlar bir masa üzerine dizilir. Daha sonra da oyuncular sırayla kartları açar. Bir sonraki aşamada ise akılda tuttukları kartları bulup eşleştirmeye çalışırlar. Zorluk seviyesini artırmak istiyorsanız da kart sayısını artırmayı deneyebilirsiniz. Çocuk zeka oyunları arasında basit olsa da popüler bir oyundur.
- Mancala oyunu da çocuklara alternatif olarak sunulabilir. Bu oyunun konseptinde ise tohumları veya taşları oyun tahtasında en verimli şekilde hareket ettirmek vardır. Birçok akıl zeka oyunu arasında bu tarz bir konsepte rastlayabilirsiniz. Bu oyun esnasında oyuncular, sırayla kendi kuyu ve çanaklarındaki taşları toplarlar. Daha sonra da tahtanın etrafında saat yönünde ilerleyerek dağıtırlar. Oyunun amacı da kendi mancala taşlarından mümkün olduğunca çok taş kazanmaktır. 6 ve 8 yaş çocuklar için tercih edilebildiğinden dolayı 1. ve 2. sınıf zeka oyunları arasında görülebilir. Stratejik düşünmenin yanında mantık yürütme ve sayı kavramı gibi beceriler geliştirilebilir. Bu oyun türünün bir de Türkiye’de tercih edilen mangala versiyonu vardır
- Tetris oyununun benzerini oyuncak olarak da satın alabilirsiniz. Blokus adıyla bilinen bu oyun ise farklı şekillerdeki parçaları yerleştirerek tahtada en çok alanı kaplama üzerine odaklıdır. Bu tarz bir konsept sayesinde mekansal zeka, stratejik düşünme ve problem çözme becerilerine katkı sunabiliyor. 5 ve 8 yaş arasındaki çocuklar için tercih edilebiliyor. Bu oyun sırasında, her oyuncu kendi renklerindeki şekilleri oyun tahtasına yerleştirir. Fakat şekiller sadece köşeden köşeye değebilir. Oyunun amacı ise tahtada en fazla alanı kaplayarak diğer oyuncuları engellemektir.
- Çocukların ilgisini çekebilecek bir diğer oyun da Hanoi Kuleleri'dir. Bu oyunun konsepti ise farklı boyuttaki diskleri bir çubuktan diğerine belirli kurallar çerçevesinde taşımaktır. Ancak, daha küçük bir disk daha büyük bir diskin üzerine konamaz. Bunun yanında, aynı anda yalnızca bir disk taşınabilir. Bu kurallara uyarak en az hamlede taşıma işlemi yapılması gerekir. Genellikle 6 ve 8 yaş grubu için uygun olup 1. ve 2. sınıf zeka oyunları arasında karşınıza çıkabilir. Hanoi Kuleleri oyunu ile mantık yürütme becerilerinin yanında problem çözme ve planlama becerileri de kullanılıyor.
- Şekil keşfetmeye dayalı çeşitli çocuk zeka oyunları da bulunabilir. Bu tarz oyunların geliştirdikleri beceriler arasında görsel algı, dikkat ve problem çözme başta gelir. 5 ve 7 yaş grubu için çocuk zeka oyunları arasındadır. Oyunun temel konsepti ise verilen ipuçlarına göre gizli bir şekil veya deseni bulmaktır. Tabii ki de ipuçlarının ve desenin zorluğuna göre oyun daha zorlayıcı olabiliyor. Oyunun kurallarını tahmin etmek çoğu zaman kolaydır fakat oyundan oyuna farklı ek kurallar olabilir. İlk olarak, ipuçları veya parçalar oyunculara sunulur. Bu ipuçlarına veya parçalara dayanarak adım adım deseni tahmin etmeye çalışırlar. Çoğu zaman bir adımda desen ve başka bir adımda da ipucu kullanılır. Bulmaca ve yapboz tarzında olanları 4 yaş ve üzeri çocuklara genelde uygun bir oyundur. Çocukların mantıklı düşünme becerilerini geliştirebiliyor. Bu oyuna farklı bir alternatif olarak dedektif çocuk oyunlarını düşünebilirsiniz.
- 9 Taş oyunu da hem büyüklerin hem küçüklerin eğlenebileceği bir oyun. Oyunun konsepti ise taşları yerleştirerek rakibin taşlarını yakalamaktır. Bu konseptte olan farklı oyunlar da bulunabilir. Oyuncular, sırayla taşlarını tahtanın üzerine yerleştirir. Taşları yatay veya dikey olarak üçlü bir sıra oluşturduklarında ise rakibin bir taşını alırlar. Bu oyundaki amaç da rakibin taşlarını bitirerek kazanmaktır. Oynanış olarak damaya yakın bir oyundur. Hem kutu hem de ilkokul zeka oyunları arasında karşınıza çıkabilir. Oyun esnasında stratejik düşünme ve problem çözme becerilerinin yanında dikkat kabiliyeti de gelişiyor. Dilerseniz geleneksel dama oyununu bu oyuna bir alternatif olarak sunabilirsiniz.
- Farklı kültürlerden gelen bir diğer oyun da Surakarta'dır. Bu oyunun konsepti dama ve 9 Taş oyununa benzer. Geleneksel bir strateji oyunu olan bu oyun, tahtadaki taşlarla rakibin taşlarını yakalamak üzerine kuruludur. Oyun oynarken, oyuncular, sırayla taşlarını bir noktadan diğerine hareket ettirir. Rakibin taşını yakalamak için de oyuncular bir çemberden geçerek taşları oynatır. Oyunun amacı ise rakibin tüm taşlarını yakalamaktır. Strateji oyunu olduğu için stratejik düşünme ve planlama becerilerini geliştirir. Dikkat kabiliyetine de önemli bir katkı yapabilir. Çocuk zeka oyunları arasında eğlenceli bir alternatif olabilir. Benzer bir oyun arıyorsanız Go oyunu yine bir başka klasiktir.
- Dedektifçilik çocuk zeka oyunları da birçok çocuğun ilgisini çekebiliyor. Bu oyunların temel konsepti ise belirli ipuçlarını takip ederek gizli bir olayı çözmektir. Genellikle, oyuncular bir hikaye veya senaryo üzerinden hareket ederler. Verilen ipuçlarını kullanarak gizemi çözmeye çalışırlar. İpuçları toparlanır, analiz edilir ve daha sonra mantık yürütülerek yorumlarla sonuca ulaşılmaya çalışılır. Bu sebepten dolayı da mantık yürütme becerisi özellikle geliştirilebilir. Bunun yanında problem çözme becerisi de desteklenebilir. İnce detayları yakalarken dikkat kabiliyeti de geliştirilebilir. Dedektif kutu zeka oyunları 1. ve 2. sınıflar için tercih edilebilir. Daha zorlayıcı mantıksal düzene sahip oyunlar daha üst yaşlar için tercih edilebilir.
Bu tarz oyunların yanında, çeşitli zeka oyuncakları da gelişim ve eğlenceye yardımcı olabilir. Bunların arasında küp de bulunur. Bu tür oyuncaklarla, çocuklar geometrik şekilleri keşfederken, el-göz koordinasyonlarını ve problem çözme becerilerini geliştirebilirler. Bu tür oyuncaklar, eğlenceli olduğu kadar eğitici de olabilir, ve çocukların ilgisini çekebilir.
Kelime Temelli Zeka Oyunları
Kelime temelli akıl zeka oyunları arasında kelimelere ve dil bilgisine dayalı birçok farklı oyun bulabilirsiniz. Bu tarz oyunlar ise mantık becerilerinin yanında dil becerilerini ve kelime dağarcığını geliştirmede de faydalı olabiliyor. Bu katkıların yanında dikkat becerisi açısından da gelişim sağlayabilir. 1. ve 2. sınıf zeka oyunları olarak tercih edilebileceği gibi farklı versiyonları yetişkinler tarafından da oynanabiliyor. Bu durum, oyunlar ve çocuklar açısından farklı bir avantaj olabilir. Bu tarz oyunları çocuklarla birlikte yetişkinler de oynayabilir. Dilerseniz oyun sırasında çeşitli şeyler öğretebilir, dilerseniz zorluğu artırabilirsiniz. Bu oyunların temel konsepti ise çeşitli harflerden kelime oluşturma üzerinedir. Birçok oyundaki temel amaç da olabildiğince uzun ve anlamlı kelimeler oluşturmaktır. Bu esnada da çoğu zaman bir oyun tahtası kullanılır. Eğer bu oyun tahtası varsa genellikle üzerinde çeşitli bonuslar bulunur. Mesela harflerden alınacak puanları 2 veya 3 katına ve belki de 5 katına çıkaracak kısımlar olabiliyor. Bu tarz oyunlarda, genellikle az kullanılan harfler daha yüksek puanlara sahiptir. Bu harfleri bonus alanlarına getirerek de yüksek bir puan kazanılabilir. Kelime zeka oyunları gayet popülerdir. Farklı oyunlarda farklı geometrik düzenler de bulunabiliyor.
Mangala
Çocuk zeka oyunları arasında geleneksel birçok seçenek vardır. Farklı kültürlerden farklı oyunlar bunların arasında karşınıza çıkabilir. Oyunların benzerlikleri olabildiği gibi çok ilginç konseptlerle de karşınıza çıkabiliyor. Geleneksel bir Türk strateji oyunu istiyorsanız Mangala sizin için uygun olabilir. Temelde oyunun konsepti, taşları stratejik olarak hareket ettirerek rakibin taşlarını toplamaktır. Bu tarz konsepte sahip birçok geleneksel strateji oyunu bulunabiliyor. Bu oyunların birçoğu büyükler tarafından da oynanabiliyor. Oyun tahtasında, her oyuncunun 6 küçük kuyusu ve bir büyük mangalası bulunur. Oyuncular, kendi kuyularındaki taşları bir bir diğer kuyulara dağıtır. Bu esnada da taşları mangalalarına toplamak için strateji geliştirirler. En çok taşı mangalasına toplayan oyuncu oyunu kazanır. Benzer konsepte sahip oyunlar da bulabilirsiniz. Alternatif olarak Kalah ve Oware oyunları da Mangala oyununa benzer oyunlardır. 6 ve 10 yaş arasındaki çocuklara sunulabilir. Tabii ki de karşıdaki rakibin zorluğuna göre oyunun zorluğu da değişir. Bu tarz oyunların bir diğer avantajı ise büyüklerle çocukların bir arada oynayabilmesidir. Çocukların arkadaşları olmadığında, birlikte oynayıp onları eğlendirebilirsiniz. Tabii ki de, zorluk seviyesini biraz daha düşürerek oyunu dengelemek çocuklar için eğlenceli olabilir. Mangala ile stratejik düşünme becerisinin yanında sayı kavramı, dikkat ve mantık yürütme becerileri geliştirilebilir.
Satranç
Zeka oyunları denilince satranç kendine has bir yerde durur. Yaş olarak aslında 6 yaş ve üzeri bir oyundur, fakat çocuklara erken yaşta öğretilip sunulabilir. Satranç ile stratejik düşünme, problem çözme ve planlama becerileri geliştirilebilir. Bunların yanında sabır becerisi de satranç oyununda başarı için oldukça önemlidir. Bu oyunun temel konsepti ise rakibin şahını mat ederek oyunu kazanmaktır. Satranç iki kişi arasında oynanır. Bir tahta oyunu olup, her oyuncu kendi şahını koruyup karşı şahı ele geçirmeye çalışır. Vezir, kale, fil, at ve piyonlardan oluşan farklı taşlara sahip olurlar. Rakibin şahını tehdit altına alıp kaçamayacak bir pozisyonda bırakmaya mat yapmak demektir. Derin stratejik düşünme becerileri gerektiren bir oyundur. Satranç oyunu ile geliştirilebilecek beceriler sadece çocuklarla sınırlı değildir. Dünya satranç turnuvaları yüksek bir popülerliğe sahiptir. İlginç bir biçimde, bazen çok küçük yaştaki insanlar da büyük bir başarı gösterebilir. Birçok kültürde kendine yer edinmiş ve zeka temelli bir oyundur. Kompleks düşünme becerisini de geliştirebilecek kurallara sahiptir. Eğer çocuklara satranç almayı düşünüyorsanız, daha çocuksu ve yumuşak tasarımlara sahip satranç takımları bulabilirsiniz. Ahşap ve plastik satranç takımları darbeye karşı daha dayanıklı olmaları sebebiyle tercih edilebilir.
Zeka Oyunları Fiyatları
Özellikle geleneksel oyunlar çocuk zeka oyunları arasında oldukça yaygındır. Oyunun çeşidi kadar fiyat farkı da oldukça fazla olabilir. Avantajlı ve hesaplı akıl zeka oyunları fiyatlarını bulmak için Cimri kullanabilirsiniz. İnternet üzerindeki farklı seçenekler arasından tespit yapmanızı destekler. Dilerseniz satranç, çocuk sudoku ve çocuk oyuncakları gibi spesifik aramalar yaparak daha özel oyuncaklara yönelebilirsiniz. İsterseniz, ilkokul zeka oyunları arasında yaşa odaklı oyuncaklar da bulunabilir. Cimri kullanarak çocuğunuzun gelişimine hesaplı yollarla katkı sağlayabilirsiniz.
